Het skatepark op Westblaak heeft volgens de gemeente haar houdbaarheidsdatum overschreden. Na twaalf jaar zijn de ‘toestellen’ versleten (de levensduur was volgens het stadhuis op tien jaar geschat). “Volgende maand ligt er een renovatieplan op tafel” schrijft De Volkskrant, terwijl zulke plannen beter op voorhand gemaakt kunnen worden. Sinds woensdag staan er hekken om het park, voorzien van waarschuwing: ‘Skatepark gesloten i.v.m. veiligheidsrisico’s toestellen’. De skaters, inliners en BMX’ers die aan de weg over het hek klommen beleefden een rustige dag. De bedrukte stemming verraadde weinig vertrouwen in de gemeente, maar wellicht riepen de hekken die sfeer op en waren de sporters niet op de hoogte van de plannen rond Westblaak.
In de ochtend stond er een vriendelijke dame om vragen te beantwoorden, terwijl een aantal bouwvakkers obstakels aan het openschroeven waren. Ze legt uit dat de metalen onderdelen los kunnen raken, en vergelijkt de gevaren met het effect van een kaasschaaf. Ze weet ook te vertellen dat de gemeente nog moet bepalen of er budget is voor herstel. De welingelichte dame kon dus weinig zeggen over de toekomst van het park, terwijl media als RTV Rijnmond menen dat het voor renovatie gesloten is. “De bedoeling is om een renovatie van het skatepark zo snel mogelijk door te voeren,” laat de deelgemeente weten, met een uitleg die klinkt alsof slijtage niet te voorzien was: “door het intensieve gebruik zijn de toestellen nu versleten.” Jos Verveen (D66) bevestigt dat het onderhoud op de lange termijn onderschat is: “Deze situatie bewijst dat de gemeente een grootstedelijke voorziening als deze niet zelf moet willen beheren, maar in handen moet geven van professionals. Dit had je tien jaar geleden al kunnen zien aankomen.” Ondertussen onderzoekt de gemeente de mogelijkheid om sponsors aan te trekken, die verbouwing en beheer van het park voor hun rekening kunnen nemen.
Het lijkt er op dat de afwachtende houding van de gemeente achterstallig onderhoud tot gevolg heeft gehad. De kosten voor volledige renovatie zijn ongetwijfeld hoger dan die van regelmatige inspectie. Ook met het oog op de veiligheid is grondig bijhouden van belang. De laatste keer dat er echter een reparatie plaatsvond – er zijn een aantal streepjes asfalt gelegd – werd skaten eerder gevaarlijker dan veiliger. Dat geeft aan hoe onhandig het park onderhouden werd. Door slap beleid is de kans in elk geval groter geworden dat Rotterdam besluit Westblaak te sluiten. Een nieuwslezer van Radio Rijnmond beweerde een paar dagen geleden dat de deelgemeente verantwoordelijk is, maar niet in staat om het bedrag voor renovatie op te hoesten. Kennelijk wil het stadhuis inmiddels wel bijspringen. En terecht.
Volgens de Volkskrant is het skatepark ‘door de gemeente Rotterdam geschonken aan de jongeren van de stad’. Dat maakt het wrang dat het achterstallig onderhoud is terug te voeren op ‘gebakkelei tussen de deelgemeente Rotterdam Centrum en het stadsbestuur over de kosten’, zoals de krant meldde. Daarbij heeft de gedachte dat zo’n faciliteit voor rekening van een deelgemeente zou moeten komen, er in de meeste steden toe geleid dat er per wijk halve skateparkjes zijn aangelegd. Het bundelen van deze uitgaven kan een geweldig park opleveren, maar misschien onderschat men de bereidheid van skaters om iets langer onderweg te zijn naar een mooie plek.
Excuus?
Een gedachte die de afgelopen maanden veel op het park uitgesproken werd, is dat de gemeente het park bewust liet verpauperen, zodat er vervolgens een excuus zou ontstaan om het te sluiten. Onlangs is het toezicht op Westblaak wegbezuinigd. De afgelopen tijd kon je als bezoeker dus nergens meer terecht voor technische hulp, ijs op je knie of het legen van je blaas. Een volwassen sporter weet zich hier wel uit te redden, maar als een kind een arm breekt is het handig als er toezicht is. Het feit dat skaters zelf ook sociale controle uitoefenen, is helaas niet genoeg om de veiligheid van een park te garanderen. De sporters in kwestie zien toe op een gezellige en schone plek, al was het maar uit eigenbelang: niemand heeft zin in rommel of ruzie.
Eigenlijk vrezen de meeste skaters dat het park gesloten wordt ‘omdat’ er een faciliteit op de Heemraadssingel komt (waar onlangs een perfecte miniramp is verwijderd) en er op Zuid een afgelegen ‘plaza’ is aangelegd. Deze betonnen heuvel ziet er mooi uit, maar is redelijk onskatebaar. De trappen zijn bijvoorbeeld zo hoog dat slechts een kleine groep er iets mee kan. Zo lijkt het project meer een stokpaardje van gemeente en architect dan een sportgelegenheid. Dat er onlangs een paar objecten zijn toegevoegd, doet daar weinig aan af. Of de gemeente zichzelf nogmaals in de vingers gaat snijden door ook op Westblaak relatief onbruikbare constructies te plaatsen, moet nog blijken. Het schijnt dat ‘freerunnen’ een rol gaat spelen in het nieuwe ontwerp, wat grote gevolgen kan hebben, aangezien wielen ontbreken in deze sport. De kans is bijvoorbeeld groot dat de ronde vormen die nu een belangrijk onderdeel zijn van het park, dan een ondergeschikte rol krijgen of zelfs verdwijnen. Hoe flexibel een skater of BMX’er ook is, ieder heeft een voorkeur. De één skate niets liever dan een leeg zwembad, de ander beleeft meer plezier aan een plein en een paar bankjes. Westblaak is uitzonderlijk in vergelijking met de alternatieven in het straatbeeld: het is een brandpunt van gevarieerde obstakels voor uiteenlopende extreme sporten.
Bedankt!
Het skatepark is daarbij een centrum waar sporters uit alle hoeken van de hele wereld elkaar leren kennen (wat een enorm netwerk aan creatieven vertegenwoordigt). Verdwaalde toeristen, lunchend kantoorpersoneel en nieuwsgierige Rotterdammers komen met lekker weer graag naar de skaters kijken. De vraag is of de gemeente inziet dat de plek een geschikt alternatief biedt voor Facebook en obesitas. Het beeld dat schijnt te heersen op het stadhuis werd onlangs pijnlijk benadrukt toen er op het park plots vermanende borden hingen. ‘Bedankt skaters!’ stond er in grote letters op, waaronder hen werd verzocht hun rommel op te ruimen. Dat is op zijn minst ironisch: skaters ruimen vaak genoeg troep van anderen op, om te voorkomen dat ‘Blaak’ een slechte naam krijgt. Natuurlijk drinkt er wel eens iemand een biertje – met spiedende blik om boetes te ontwijken – maar de overlast is te overzien. Wanneer een voorziening als Westblaak verdwijnt, zullen skaters eerder gaan ‘streeten’ (skaten in de openbare ruimte). Dat betekent meer lawaai en versleten straatmeubilair in het centrum. Het is dan ook een positief gebaar dat de gemeente zich richt op renovatie, die overigens niet alleen op de obstakels gericht hoeft te zijn. Het zou bijvoorbeeld mooi zijn als er struiken langs de hekken komen, zodat de uitlaatgassen tijdens de spits wat minder direct het park instromen. Verder is het (helaas) begrijpelijk als metaal of hout vervangen worden door beton: het geeft minder lawaai en is wellicht goedkoper in onderhoud. Dat skaters dan iets harder zullen vallen, nemen ze waarschijnlijk wel voor lief.
Daarom ten overvloede de vraag: wanneer is een skatepark onveilig? In principe altijd. Dat is de bedoeling. Hele generaties hebben op ‘Blaak’ door vallen en opstaan hun grenzen leren verleggen. De mix van esthetiek en blessures confronteert met de grens tussen concentratie en ontspanning. Je moet letterlijk in balans zijn om een manoeuvre uit te voeren. Zo kom je er achter je dat het niet erg is als iets niet lukt, omdat je het best honderd keer kan proberen. En begrijp je hoeveel moeite het kost om iets moois er makkelijk uit te laten zien. De skaters van Rotterdam zien dan ook in hoe moeilijk het voor de gemeente moet zijn om een mooi park te plaatsen. Met plezier denken we mee.
